به طور سالانه در کشور هزاران زباله تولید می‌شود که برخی از آن‌ها قابل بازیافت هستند. ضایعات و پسماندهایی که از محصولات استفاده شده در محیط زیست و انسانی وجود دارد، باعث بروز آلودگی‌های هوا و محیطی، آسیب به محیط زیست، ایجاد خطر برای زندگی انسان‌ها از طریق مواد شیمایی به جای مانده در محیط و بسیاری دیگر از آسیب‌های مخرب می‌شوند. بنابراین با بازیافت انواع ضایعات می‌توان به راحتی از این آسیب‌ها جلوگیری و محیطی سالمی را ایجاد کرد.
در کلانشهر مشهد نیز به دلیل جمعیت زیاد، روزانه به مقدار زیادی ضایعات و زباله تولید می‌شود که شهروندان می‌توانند با استفاده از اپلیکیشن اکو / اکو مشهد پسماندهای خود را بازیافت کنند. با بازیافت ضایعات مشهد و پسماندها علاوه بر کاهش آلودگی‌ها در هزینه‌ها نیز صرفه جویی خواهد شد؛ چراکه بسیاری از این ضایعات دوباره در چرخه تولید قرار گرفته و مواد جدید با استفاده از آن‌ها تولید می‌شود.
منظور از ضایعات چیست؟
ضایعات درواقع پسماندهای تولید شده توسط افراد، ادارات، کارخانه‌ها و بسیاری مراکز دیگر است که بر روی محیط زیست اثرات مخربی دارند. انواع ضایعات براساس مواد تشکیل دهنده آن، محیط تولید کننده یا نحوه تولید، آلیاژ سازنده و الکتریکی بودن یا نبودن آن به دسته‌های ضایعات فلزی و غیرفلزی، ضایعات الکترونیکی، الکتریکی و غیرالکترونیکی، ضایعات صنعتی و ضایعات خانگی تقسیم می‌شوند. به همین دلیل قیمت روز ضایعات برای هر یک از موارد گفته شده متفاوت خواهد بود.
بیشتر بخوانیم: آشنایی با اهمیت جمع‌آوری پسماندها
آشنایی با انواع ضایعات قابل بازیافت
در ادامه به توضیح انواع دسته‌بندی ضایعات و اثرات آن‌ها بر روی محیط زیست می‌پردازیم.
ضایعات فلزی و غیر فلزی
ضایعات فلزی و غیرفلزی به اشیاء فلزی گفته می‌شود که کاربرد خود را از دست داده‌اند. آهن، ضایعات آلومینیوم، مس، برنج، سرب، روی، چدن، پسماند صنایع فلز، استیل و سایر فلزات از این دست ضایعات فلزی به شمار می‌آیند. ضایعات غیرفلزی نیز به ضایعاتی می‌گویند که از جنس فلز نبوده و دیگر قابل استفاده نیستند.
پلاستیک، نخاله‌های غیرفلزی ساختمانی مانند سنگ، گچ و سرامیک، لاستیک، کاغذ و کارتن، ضایعات کشاورزی، روغن و مواد شیمیایی، شیشه، نان و مواد غذایی، چوب و تخته و از این دست مواد از جمله ضایعات غیرفلزی محسوب می‌شوند.
بازیافت ضایعات فلزی بسیار پرکاربرد بوده و از آن مواد جدیدی روانه صنایع مختلف برای استفاده‌های گوناگون می‌گردد. ارزش مالی فروش ضایعات فلزی بالا است، به عنوان مثال قیمت خرید ضایعات مس به طور میانگین 200 هزار تومان می‌باشد.
ضایعات آهن
ضایعات آهن یا قراضه به تولیدات معیوب، ضایعات چدنی و فولادی غیر قابل استفاده می‌گویند. با استفاده از بازیافت ضایعات آهن که جزو ضایعات فلزی به حساب می‌آید، محصولات آهنی و فولادی تولید می‌شود که در بسیاری از صنایع مانند ساختمان‌سازی و خودروسازی امری مهم و حیاتی است. بازیافت آهن و ضایعات فلزی به دلیل بازگشت به چرخه تولید و استفاده مجدد از آن‌ها از ارزش پولی برخوردار می‌باشند.
ضایعات مواد غذایی
هر ساله در حدود 30 درصد از غذاهای تولید شده در مزارع، مغازه‌ها، منازل و سرویس‌های ارائه دهنده غذا از بین میروند که ارزش آن معادل مبلغ 750 میلیارد دلار است، که این تنها هزینه تهیه غذا بوده و هزینه‌های خرید و فروش آن نیز در حدود 100 میلیارد دلار می‌باشد.
جالب است بدانید اگر طبیعت از ما بخواهد تمام هزینه‌های تحمیل شده در اثر ضایعات غذایی را به آن بپردازیم، چیزی حدود 700 میلیارد دلار هزینه آسیب به طبیعت خواهد شد؛ چراکه این ضایعات مواد غذایی هدر رفته هم سهمی در تولید گازهای گلخانه‌ای و تغییرات جوی و آبی که برای آبیاری و کشاورزی استفاده می‌شود، دارند و باز هم هزینه‌های بیشتری پرداخته می‌شود.
اثرات کاهش ضایعات مواد غذایی
تصور کنید که اگر قادر بودیم ارزش آبی که آلوده می‌شود، حیواناتی که از بین میروند، تنوع زیستی که کم می‌شوند، یا افزایش قیمت غذا به دلیل کم شدن منابع را محاسبه کنیم و حتی محاسبه قیمت در مورد اثرات محیطی، همیشه غیردقیق و حدودی خواهد بود.
کاهش ضایعات مواد غذایی اثرات خود را بر روی شرایط اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی خواهد گذاشت، اما درواقع ارزش همه غذاهایی که از بین میروند اندازه هم نیست؛ برخی از آن‌ها برای جامعه و محیط مفیدترند. جلوگیری از هدر رفتن غذا از طریق آگاه کردن مصرف کننده‌ها یا سرمایه گذاری برای اصلاح زیرساخت‌های کشاورزی و اصلاح شیوه کاشت و برداشت محصول، در مرحله اول به معنی استفاده بهتر از منابع طبیعی و به منظور نگهداری از آن‌ها برای نسل‌های آینده است.
راهکارهایی برای جلوگیر از هدر رفت ضایعات غذایی
غذایی که هدر می‌رود می‌تواند به مراکز خیریه داده شود، یا اگر در حد استاندار غذای افراد نباشد، می‌توان از آن به عنوان غذای حیوانات نیز استفاده کرد. به این ترتیب نیاز کمتری به تولید غذا برای حیوانات به وجود می‌آید. زمانی که شما در مصرف و دور ریز غذا صرفه جویی می‌کنید، در واقع در حفظ منابع صرفه جویی کرده‌اید.
استفاده از زباله‌های غذایی برای تولید گازهای طبیعی قطعا گزینه بهتری از دفن زباله در مرکز دفن است، ولی این روش کاهش زباله یکی از کم تاثیرگذارترین روش‌های کاهش اثر زباله بر محیط زیست می‌باشد. تمام روش‌های کاهش زباله از نظر اثرگذاری برروی مصرف آب، از بین بردن تنوع زیستی، تولید گازهای گلخانه‌ای متفاوت هستند و امروزه کاهش تولید زباله باید برای همه انسان‌ها در اولویت قرار گیرد.
ضایعات الکترونیکی، الکتریکی و غیرالکترونیکی
از دیگر انواع ضایعات ضایعات الکترونیکی و الکتریکی هستند. وسایل الکترونیکی یا الکتریکی مانند تلویزیون، موبایل و لوازم مخابراتی، کابل، باتری، رادیو، ماشین لباسشویی و ظرفشویی، لوازم برقی صنعتی، یخچال، کولر و وسایلی از این دست، اگر کارکرد خود را از دست دهند و دیگر قابل استفاده نباشند، جزو ضایعات الکترونیکی و الکتریکی به حساب می‌آیند.
ضایعات غیرالکترونیکی نیز ضایعاتی هستند که الکترونیکی و الکتریکی نبوده و عملکرد خود را از دست داده‌اند. در بازیافت ضایعات الکترونیکی ابتدا قطعات آن‌ها جداسازی می‌شود تا به وسیله کوره‌های ذوب به چرخه تولید بازگشته تا در تولید وسایل جدید استفاده شوند.
بازیافت انواع ضایعات کاغذی و کارتن
کاغذ و کارتن از جمله انواع ضایعاتی هستند که می‌توانند باعث اثرات سویی بر روی محیط زیست شوند. معمولا کارخانه‌های صنعتی یا محیط‌های اداری یکی از تولیدکنندگان اصلی انواع ضایعات کاغذ . کارتن هستند.
در چنین محیط‌هایی می‌توان با ارائه آموزش‌های لازم به کارکنان می‌توان به جمع‌آوری و بازیافت انواع کاغذ و کارتن پرداخت. این کار علاوه بر کاهش اثرات زیست محیطی ضایعات کاغذی موجب صرفه‌جویی و بازگشت سرمایه به یک سازمان هم می‌شود.
ضایعات صنعتی
مواد شیمیایی، فلزات، مواد پلاستیکی و بسیاری از مواد دیگری که توسط کارخانه‌های صنعتی و تولیدی روانه محیط زیست می‌شوند را ضایعات صنعتی می‌گویند. به طور معمول در بازیافت ضایعات صنعتی، مواد ساختمانی تولید می‌شود.
انواع ضایعات پلاستیک
یکی از مخرب‌ترین و آسیب‌زاترین انواع ضایعات موجود، ضایعات پلاستیکی است که هزاران سال تولید می‌کشد تا در طبیعت از بین بروند. بنابراین با به حداقل رساندن استفاده از پلاستیک‌ها می‌توان تاثیری بسیاری در سلامت محیط زیست گذاشت. ضایعات پلاستیک انواع مختلفی دارند که در ادامه آن‌ها را شرح خواهیم داد.
پلاستیک های PET یا PETE
بطری‌های آب معدنی از جمله پلاستیک‌های PET به شمار می‌آیند که در قیاس با سایر پلاستیک‌ها درجه خطر کمتری داشته و به دلیل رشد باکتری‌ها در سطح آن‌ها در دسته زباله‌های خشک قرار می‌گیرند.
پلاستیک های PVC
این نوع پلاستیک‌ها بازیافت سختی دارند و در برابر حرارت نیز ممکن است واکنش‌هایی را نشان دهد که سلامت انسان‌ها به خطر بی‌افتد. انواع لوله‌های پلاستیکی مورد استفاده در شبکه‌های انتقال آب، پلاستیک‌های به کار رفته در تولید پوشش ظروف و بطری‌های روغن از جمله پلاستیک‌های PVC محسوب می‌شوند.
پلاستیک های HDPE
از جمله این پلاستیک‌ها می‌توان ظروف بسته بندی مایع‌های شوینده را نام برد که از ماده پلی اتیلن متراکم ساخته و تولید می‌شوند.
پلاستیک های PC
ظروف غذایی پلاستیکی از نوع پلاستیک‌های PC هستند که ضایعات آن‌ها قابل بازیافت نخواهند بود.
پلاستیک های PP
از انواع ضایعات پلاستیک، پلاستیک‌های پلی پروپلین هستند که ظروف ماست یا نی‌های پلاستیکی نمونه‌هایی از آن‌ها به شمار می‌آیند.
پلاستیک های LDPE
نایلون‌های پلاستیکی از نوع LDPE هستند که مناسب بازیافت نبوده و از نوع پلاستیک‌های کم تراکم محسوب می‌شوند.
بیشتر بخوانیم: هر آنچه درباره بازیافت نایلون پلاستیکی باید بدانیم!
ضایعات خانگی
از دیگر انواع ضایعات، ضایعات خانگی است که دراقع تمام پسماندهایی که در منازل خانگی و نواحی مسکونی تولید می‌شود را ضایعات خانگی می‌گویند. حتی ضایعات دیگر مانند الکترونیکی، غیرالکترونیکی، فلزی و غیرفلزی نیز می‌توانند جزو این دسته باشند.
اهمیت جمع آوری انواع ضایعات
همانطور که گفته شد وجود ضایعات عاملی مخرب و آسیب‌زا برای محیط زیست است، بنابراین جمع‌آوری و پاک‌سازی محیط از انواع ضایعات به سلامت آن کمک بسیاری خواهد کرد. علاوه بر آن جمع آوری ضایعات از منازل و کارخانه‌ها موجب کاهش آلودگی، کاهش خطرات از جمله مواد شیمایی یا فلزات سنگین در محیط می‌شود که بر روی سلامت افراد بسیار تاثیر دارد.
همچنین جداسازی ضایعات از زباله‌هایی که با تجزیه به محیط زیست برمی‌گردند، باعث اشغال کمتر محل‌‌های دفن زباله خواهد شد و در هزینه‌های تولید مجدد آن‌ها نیز صرفه جویی می‌شود. از این رو صرفه جویی در هزینه‌ها قطعا در اقتصاد کشور کمک کننده خواهد بود.
تاثیرات اقتصادی بازیافت ضایعات
بازیافت ضایعات علاوه بر افزایش سلامت محیط زیست و انسان‌ها نقش مهمی در اقتصاد کشورها نیز دارد. به طور میانگین طبق بررسی‌ها و تحقیقات انجام شده، آمار به دست آمده از بازیافت ضایعات نشان می‌دهد که کاربرد ضایعات در بازیافت موجب صرفه جویی 70 درصد در مصرف انرژی، 90 درصد در استفاده از مواد خام، 86 درصد کاهش آلودگی، 97 درصد در استفاده از منابع و 40 درصد در مصرف منابع آب می‌شود.
کاربرد بازیافت انواع ضایعات
تاثیر ضایعات بر محیط زیست بسیار زیاد است، بنابراین بازیافت ضایعات و زباله‌های خشک برای سلامت محیط زیست اهمیت بسیاری دارد. با جداسازی ضایعات و پسماندهای تولید شده می‌توان مواد بسیاری را تولید و در چرخه صنعت استفاده کرد.
به عنوان مثال از بازیافت ضایعات فلز می‌توان در ساختمان سازی، تولید ماشین، هواپیما و بسیاری دیگر بهره برد. همچنین با بازیافت ضایعات می‌توان ابزارهای خانگی، میزها و حتی لامپ را تولید و از آن‌ها مجددا استفاده کرد.
تفاوت ضایعات و زائدات
ممکن است این سوال برای شما به وجود آید که بین ضایعات و زائدات چه تفاوتی وجود دارد؟
ضایعات به موادی گفته می‌شود که قراضه بوده یا غیرقابل استفاده است. به طور معمول ضایعات دور ریخته می‌شوند یا به عنوان بخشی از مواد اولیه سایر محصولات در چرخه تولید قرار می‌گیرند. اما زائدات به مواد یا محصولاتی گفته می‌شود که از باقیمانده برش ورق‌های آهنی به وجود آمده و برای استفاده مجدد در چرخه تولید قرار نمی‌گیرند.
خرید ضایعات قابل بازیافت در مشهد
در شهر مشهد شیوه‌های بسیاری برای بازیافت ضایعات و زباله‌های خشک وجود دارد. یکی از این راه‌ها استفاده از سامانه‌های آنلاین بازیافت است. شما می‌توانید با استفاده از سامانه اکو که یکی از سامانه‌های بازیافت آنلاین به شمار می‌آید، زبالهها و ضایعات خود را تحویل داده و به نسبت آن‌ها کیف پول خود را شارژ کنید. قیمت خرید انواع ضایعات در اپلیکیشن اکو با توجه به نوع آن متفاوت است. همچنین با شارژ شدن کیف پول خود می‌توانید از مزایای دیگر اپلیکیشن نیز استفاده کنید.
خرید آنلاین ضایعات اکو مشهد
یکی از روش‌های موجود برای خرید آنلاین ضایعات در مشهد استفاده از سامانه اکو است. سامانه اکو در راستای حفظ و حمایت از محیط زیست و آسایش شهروندان راه‌اندازی شد و برای تسهیل در امور بازیافت، زبالهها، ضایعات و پسماندهای خشک را در درب منزل تفکیک و دریافت می‌کند. شما می‌توانید به راحتی از این اپلیکیشن استفاده کنید و محیطی سالم را به خود و آیندگان هدیه دهید. .
بازیافت انواع ضایعات، کمک به سلامت محیط و صرفه جویی در هزینه ها!
همانطور که می‌دانید یکی از عواملی که خطری جدی برای محیط زیست و زندگی انسان محسوب می‌شود، ضایعات و پسماندهای به جای مانده در طبیعت است. بنابراین برای جلوگیری از آسیب محیط باید ضایعات را تا جای ممکن بازیافت کرد تا علاوه بر کاهش آلودگی، کمک به سلامت محیط، در هزینه‌ها نیز صرفه جویی شود و مواد جدید و قابل استفاده‌ای با بهره‌گیری از آن‌ها روانه صنایع مختلف گردد.
برای بازیافت انواع ضایعات مانند ضایعات فلزی، غیرفلزی، صنعتی، پلاستیک‌ها، ضایعات خانگی، الکترونیکی، الکتریکی و غیرالکترونیکی می‌توانید از سامانه اکو استفاده کنید. در حال حاضر فعالیت سامانه اکو در کلانشهر مشهد بوده و شما با نصب اپلیکیشن بر روی موبایل خود می‌توانید زباله‌های خود را در درب منزل تحویل دهید و علاوه بر شارژ کیف پول خود از دیگر مزایای این سامانه مانند خرید شارژ، بیمه و سایر نیز برخوردار شوید.